در یک رویکرد واقع گرایانه، منافع امنیتی ایران در قفقاز جنوبی در سایۀ حفظ توازن منطقه ای قدرت تأمین میشود. بر همین پایه، برنامه ساخت کریدور زنگه زور منجر به برخی نگرانی ها در محافل سیاسی و ...
بیشتر
در یک رویکرد واقع گرایانه، منافع امنیتی ایران در قفقاز جنوبی در سایۀ حفظ توازن منطقه ای قدرت تأمین میشود. بر همین پایه، برنامه ساخت کریدور زنگه زور منجر به برخی نگرانی ها در محافل سیاسی و مدنی ایران نسبتبه انگیزه ها و نتایج این اقدام شده است. مقالۀ حاضر با تمرکز بر این نگرانی ها، تهدیدهای احتمالی ساخت این کریدور علیه منافع ج.ا. ایران را می کاود و در این فرایند به این پرسش پاسخ می دهد که برنامه ساخت کریدور زنگه زور دربردارندۀ چه تهدیدهایی علیه منافع ج.ا. ایران است. یافته های پژوهش نشان می دهد ایجاد کریدور زنگه زور در خاک ارمنستان، بر پایۀ برنامه های اعلامشده از سوی محور جمهوری آذربایجان- ترکیه، می تواند توازن منطقه ای قدرت را به ضرر ج.ا.ایران تغییر دهد؛ بنابراین پیشبرد این پروژه تهدیدی امنیتی علیه منافع ژئوپلتیک و اقتصادی ج.ا.ایران تلقی میشود که اهم موارد آن عبارتاند از: امکان تغییر ژئوپلتیک مرزها از طریق انسداد مرز زمینی ایران و ارمنستان؛ امکان همگرایی ارمنستان با بلوک غرب و تشدید تنهایی استراتژیک ج.ا.ایران؛ کاهش مزیت های ترانزیتی ایران در کریدور شمال-جنوب؛ افزایش نفوذ ترکیه در منطقه؛ به مخاطره افتادن حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی از طریق پیشبرد طرح پان ترکیستی و احیای قومگرایی آذری؛ تقویت حضور ناتو، اسرائیل و روسیه در مرزهای شمالی کشور. به لحاظ تئوریک این مقاله از چارچوب نظری موازنۀ قوا در مکتب واقعگرایی سود می برد و با توجه به اینکه به چرایی مواضع مخالف ج.ا.ایران پاسخ می دهد، روش پژوهش از نوع پژوهش های تبیینی و علت کاو است.
سیاست همسایگی اتحادیه اروپا بدنبال طراحی استراتژیک میان مدت جهت ترسیم نوع مناسبات با همسایگان خویش است که چشم انداز روابط این اتحادیه را با این مناطق به تصویر میکشد. در این راستا عدم امکان عضویت ...
بیشتر
سیاست همسایگی اتحادیه اروپا بدنبال طراحی استراتژیک میان مدت جهت ترسیم نوع مناسبات با همسایگان خویش است که چشم انداز روابط این اتحادیه را با این مناطق به تصویر میکشد. در این راستا عدم امکان عضویت این همسایگان در اتحادیه اروپا بدلیل معضلات عمیق داخلی و خارجی و از سویی دیگر منافع و علایق امنیتی، سیاسی و اقتصادی اتحادیه در این کشورها موجب طرح سیاست همسایگی اتحادیه گردیده است. بطوری که اتحادیه اروپا برای برقراری ثبات و توسعه سیاسی و اقتصادی کشورهای سه گانه قفقاز جنوبی بر مبنای ملاکها و استانداردهای اروپایی، سیاست همسایگی اتحادیه اروپا را در خصوص مناسبات دو جانبه با این کشورها ترسیم کرده است، که علاوه بر حفظ ثبات و امنیت در این کشورها، رعایت ارزشهایی مانند آزادی، دمکراسی و حقوق بشر ملاکهایی هستند که اتحادیه اروپا جهت تعیین میزان همگرایی آنها با استانداردهای اتحادیه اروپایی مورد ارزیابی قرار میدهد. در بعد اقتصادی توجه به موقعیت ترانزیتی قفقاز جنوبی برای دسترسی به منابع انرژی حوزه دریای خزر و همچنین تداوم اصلاحات اقتصادی مبتنی بر اقتصاد بازار که وضعیت شفافی را برای سرمایه گذاری شرکتهای اروپایی در این منطقه فراهم نماید، از جمله علایق و منافع اتحادیه اروپا است. در بعد امنیتی علیرغم اعمال نفوذهای مستقیم روسیه برای بهره برداری از منازعات این کشورها با جمهوریهای خودمختار تجزیه طلب، اتحادیه اروپا با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک و اقتصادی بدنبال حل مسالمت آمیز این منازعات به بن بست رسیده است.