محمد تمیم حیدری؛ رضا سیمبر
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 بهمن 1402
چکیده
هدف از نوشتار حاضر، بررسی چالشهای بینالمللی ایجاد دولت ملی در افغانستان است که در دو دهه گذشته (۲۰۲۱-۲۰۰۱)، تحت تأثیر رقابت کشورهای منطقه (نظیر پاکستان و هند، ایران، عربستان، قطر، امارات، ترکیه، کشورهای ...
بیشتر
هدف از نوشتار حاضر، بررسی چالشهای بینالمللی ایجاد دولت ملی در افغانستان است که در دو دهه گذشته (۲۰۲۱-۲۰۰۱)، تحت تأثیر رقابت کشورهای منطقه (نظیر پاکستان و هند، ایران، عربستان، قطر، امارات، ترکیه، کشورهای آسیای میانه) و قدرتهای فرامنطقهای (مثل آمریکا، روسیه، چین و اتحادیه اروپا) شکل گرفته و انسجام یافته است. در پاسخ به پرسش بنیادین این نوشتار که چالشهای بینالمللی ایجاد دولت ملی در افغانستان چیست؟ این فرضیه مطرح میشود که رقابتهای ژئوپولیتیکی، مناقشه دیورند و گروه داعش در افغانستان از مُهمترین چالشهای بینالمللی ایجاد دولت ملی در افغانستان بوده و از عوامل منطقهای (نظیر پاکستان و هند، ایران، عربستان، قطر، امارات، ترکیه، کشورهای آسیای میانه) و فرامنطقهای(مثل آمریکا، روسیه، چین و اتحادیه اروپا) تأثیر پذیرفته است. رقابتها، دشمنیها، تفوق طلبیها و پویاییهای امنیتی کشورهای منطقه و قدرتهای بزرگ در جغرافیای افغانستان، سبب شده است که این کشور در ایجاد دولت ملی و فراگیر با چالشهای بینالمللی مواجه شده و نتواند پایهگذار دولت ملی در افغانستان باشد. ازاینرو، مسئله یاد شده با استفاده از چارچوب نظری «نظریه مجموعه امنیتی منطقهای» و روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حکایت از آن دارد که رقابتهای ژئوپولیتیکی، مناقشه دیورند و فعالیت گروه داعش در افغانستان، چالشهای هستند که با تأثیر پذیری از متغیرهای منطقهای و فرامنطقهای این کشور را در بازه زمانی بیست ساله (۲۰۲۱-۲۰۰۱) به چالش کشیده است.