نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدمهدی مرادی ¹
• مسلم گلستان ²
• رحیم نوروزی ³

¹ استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران.

² دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته دیپلماسی و سازمان‌های بین‌المللی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه، تهران، ایران.

³ دانشجوی کارشناسی ارشد رشته دیپلماسی و سازمان‌های بین‌المللی دانشکده روابط بین‌الملل دانشکده روابط بینالملل وزارت امورخارجه، تهران، ایران.

چکیده

سپر دفاع موشکی آمریکا از دوران جنگ سرد تاکنون در قالب «جنگ ستارگان»، «حفاظت جهانی در مقابل حملات محدود»، «دفاع ملی موشکی» و رویکرد «مرحله‌ای تطبیقی» اوباما تعریف شده است. چه در دوران جنگ سرد و چه پساجنگ سرد، توانمندی موشکی به عنوان ابزاری برای بازدارندگی و مهار تواتمندی‌های نظامی و به ویژه موشکی کشورهای رقیب و همچنین افزایش قدرت نسبی برای سیطره بر دیگر رقبا مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، طرح استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در شرق اروپا می‌تواند با هدف حفظ استمرار هژمونی در نیمکره غربی صورت گرفته باشد. همچنین، آمریکا با استراتژی موازنه دور از کرانه و اتحاد و ائتلاف با بازیگران منطقه‌ شرق اروپا می‌تواند درصدد مهار و کنترل روسیه به عنوان یک هژمون منطقه‌ای بالقوه از طریق استقرار سپر دفاع موشکی برای مهار و کنترل قدرت بالقوه آن در اطراف روسیه باشد. در این راستا، این مقاله با کاربست نظریه واقع‌گرایی تهاجمی درصدد پاسخ به این سوال است که گسترش سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا با چه هدف بوده و چگونه بر کنترل قدرت روسیه تأثیر گذاشته است؟ بر این اساس فرضیه مقاله این است که سپر دفاع موشکی آمریکا با هدف حفظ و استمرار هژمونی آمریکا و مهار و کنترل افزایش قدرت نظامی و موشکی روسیه در منطقه اورآسیا استقرار یافته است. روش پژوهش مبتنی بر راهبرد پژوهشی توصیفی- تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

• سپر دفاع موشکی
• اورآسیا
• هژمون بالقوه
• موازنه دور از کرانه و احاله مسئولیت