نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده روابط بین الملل

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات اوراسیا، دانشکده روابط بین الملل

چکیده

به د­نبالشکل­گیریمناظره­چهارمدرعرصه­نظریاتروابطبین­الملل،فرهنگازاهمیتیبرابربا مولفه­هایمادیدرشکل­دهیبهرفتارکشورهابرخوردارگردید.دربسترو  چارچوبایننظریات، فرهنگبه­طوراعموفرهنگاستراتژیکبه­طوراخصازجملهعواملداخلیشکل­دهندهبهمبانی هویتیهربازیگردرعرصه­روابطبین­المللمطرحمی‌شودکهباتأثیرگذاریبرنگرشنخبگانو دولتمردانوهمچنینجامعه­یککشور،قابلیتاثرگذاریبرنحوه­عملکردیککشورعرصه سیاست خارجی و محیطبین­المللیرادارامی‌باشد. بدینترتیبشناساییمولفه­هایشکل­دهندهبهمبانی هویتییککشوروازآنجملهفرهنگاستراتژیککشورها،کمکبسیارموثریدرفهمچرایی کنشکشورهایمختلفدر عرصه سیاست خارجیازجملهقدرت‌هایبزرگیچونفدراسیون روسیهبه دست خواهد داد. در این مقاله، سوال اصلی این است که فرهنگ استراتژیک بر سیاست خارجی فدراسیون روسیه چه تاثیری داشته است؟و فرضیه مقاله عبارت است از اینکه که فرهنگ استراتژیک روسیه با منطقی تدافعی متشکل از مولفه­هایی همچون تصور تهدید، ویژگی­های ژئوپلیتیک و نگاه توسعه­طلبانه، اندیشه قدرت بزرگی و تلاش برای هژمون منطقه­ای شدن، اقتدارگرایی غالب و گفتمان­ملی­گرایی روسی و هویت اسلاو- ارتدوکس،    بر روی ساختار تصمیم‌گیری استراتژیک و الگوی رفتاری این بازیگر در عرصه سیاست خارجی و محیط بین­المللی تاثیر عمیقی دارد. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

-­ احمدیان، قدرت و طهمورث غلامی(1388)، «آسیای مرکزی و قفقاز، عرصه تعارض منافع روسیه و غرب»، دوفصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی، سال دوم، شماره 4، تابستان و پاییز.
-­ بیلیس، جان و اسمیت، استیو (1388)، جهانی‌شدن سیاست: روابط بین‌الملل در عصر نوین، جلد دوم، ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
- حسینی، سیده مطهره، شیراوند، صارم و معبودی نژاد، فرشته (1394)، «تحلیل گفتمانی تقابل هویت و ملی­گرایی روسی با هویت و قومیت­گرایی چچنی»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 87، پاییز.
-­­ جعفری ولدانی، اصغر و رحمتی­پور، لیلا (1392)، « فرهنگ استراتژیک و الگوی رفتاری چین در مدیریت بحران‌های بین‌المللی(مطالعه موردی سوریه) »، فصلنامه پژوهش­های راهبردی سیاست، سال دوم، شماره6، پیاپی36، پاییز.
- خبیری، کابک(1378)، « گفتمان سازنده­گرایی در روابط بین­الملل »، گفتمان و تحلیل گفتمانی: مجموعه مقالات، انتشارات فرهنگ گفتمان.
- دهشیار، حسین (1393)، « سیاست خارجی روسیه در قبال اوکراین: گریزناپذیری بحران»، فصلنامهروابطخارجی، شماره1.
-­ زویلف، ایگور(1393)، «مرزهای دنیای روسی»،ماهنامه دیدگاه‌ها و تحلیل‌ها، شماره 2، جلد1.
-­ کرمی، جهانگیر(1389)، « سیاست خارجی هجومی روسیه و موازنه استراتژیک اروپایی»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 40، شماره 4.
-­ کلاشی، ناهیده(1389)، « نقش و جایگاه کلیسای ارتدوکس در نظام سیاسی روسیه                1917-2010»، مجله عرفان و ادیان، شماره دوم، سال چهل و سوم.
-­ متقی، ابراهیم و حجت کاظمی (1386)، « سازه­انگاری، هویت، زبان و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران »، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 37، شماره4، زمستان.
-­ نوری، علیرضا (1389)،  سیاست خارجی روسیه در دوره پوتین، چاپ اول، تهران، دانشگاه جامع امام حسین (ع)،
-­ کولایی، الهه و نوری، علیرضا (1389)، «عمل‌گرایی پوتین و تغییر در رویکردهای سیاست خارجی روسیه»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 40، شماره 2، تابستان.
-­ کاشفی، شهاب(1392)، «تصور تهدید و امنیت ملی روسیه»، روزنامه مردم سالاری، نسخه شماره 3428، پانزدهم اسفندماه.
-­ شورای غیردولتی روابط خارجی موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران (1391)، کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS): ویژه مسائل استراتژیک روسیه،. موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اول. تهران.
- ­ه‍ادی‍ان‌، ناصر (1382) «س‍ازه‌­ان‍گ‍اری‌: از رواب‍ط ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‌ ت‍ا س‍ی‍اس‍ت‌ خ‍ارج‍ی» فصلنامه سیاست خارجی، س‍ال‌ 17، شماره 4،زمستان.  
 

-­ Al-Rodhan, Nayef (2015), Strategic Culture and Pragmatic National Interest, Global Policy, Avalaible at:

http://www.globalpolicyjournal.com/blog/22/07/2015/strategic-culture-and-pragmatic-national-interest, Accessed on: 21/02/2017.

­ Booth, Ken (2005), "Strategic Culture: Validity and Validation", Oxford Journal on Good Governance, Vol. 2, No. 1.
- Balamir Coşkun, Bezen(2007), “Does Starategic Culture Matter? Old Europe, New Europe and  the Transatlantic Security”, Perdictions, Summer-Autumn.
-De Maio, Giovanna (2016), "Russia’s View of Ukraine after the Crisis", InstituoAffari Internazionali, Working Papers, Vol.16, No.4.
-  Eitelhuber, Norbert (2009), “The Russian Bear: Russian Strategic Culture and What it Implies for the West”, CONNECTIONS ,The Quarterly Journal, Volume IX, Number 1, Winter, Partnership for Peace Consortium of Defense Academies and Security Studies Institutes.
­-­ Evans, Graham, Richard Newnham (1998),"the Penguin Dictionary of International Relations", London: Penguin Books.
-­ Facon, Isabella(2016), Russian Strategic Culture in the 21st Century: Redefining the West-East Balance, The National Bureau  Of  Asian Research, Available at: http://nbr.org/publications/issue.aspx?id=338, Accessed on: 21/01/2017.
-­­­ Glenn, John (2009), ‘Realism Versus Strategic Culture: Competition and Collaboration’, International Studies Review, Vol. 13, No. 2.
 -­Godzimirski, Jakub M (2008),"Putin and Post-SovietIdentity: Building Blocks and Buzz Words", Problems of Post-Communism, No. 55(5).
-­ Gray, Colin S. (1999), “Strategic Culture as Context: The First Generation of Theory Strikes Back”, Review of International Studies, Vol. 25, No. 1.69.
- Hudson,Valerie M.ed (1997), Culture and Foreign Policy, Boulder: Lynne Rienner.
-­­ Hopf, T (1998), “The Promise of Constructivism in International  Relation Theory”. International Security, Vol 23, No,1.Reprinted in  Linklater,Ed.
-­­ Iain Johnston, Alastair (1995), Thinking about Strategic Culture, International Security, Volume 19, Number 4, Spring 1995.
- Johnston, Alistair Iain (1995), ‘Thinking about Strategic Culture’,
International Security,   Vol. 19, No. 4.

 Komrij, Frank (2012), Strategic Culture and Divergent Security Policies of European States, International Relation Studies, Available at: http://www.e-ir.info/2012/06/17/strategic-culture-and-divergent-policies-of-european-states/, Accessed on: 2017/02/12.

- Kennan , George (July 1947), “The Sources of Soviet Conduct,” Foreign Affairs, Available at: www.foreignaffairs.org/19470701faessay25403/x/the-sources-of-soviet-conduct.html. Accessed on: 21/01/2017.
- Poore, Stuart (2003), ‘What is the Context? A Reply to the Gray-Johnston Debate on Strategic Culture’, Review of International Studies, Vol. 29.

-­ Payne, Daniel, P (2015), “Paper Examines Russian Orthodoxy’s Influence on Kremlin Foreign Policy”, Avalaible at: http://www.eurasianet.org/node/76086, Accessed on: 21/02/2017.

 - President of the Russian Federation (2015), The Military Doctrine of the
Russian Federation, on December 25, 2015, No. Pr.-2976, Available at: http://www.theatrum-belli.com/the-military-doctrine-of-the-russian-federation. Acceseed on: 30/08/2017.

- President of the Russian Federatio (2000), Russia’s 2000 Military  Doctorine, 21 April, Available at: http://www.nti.org/analysis/articles/russias-2000-military-doctrine. Accessed on: 30/08/2017.

-­ Pivovarov. Jurij (2003), “Politieskaja Istorija Rossii”, Cited in Falk Bomsdorf.
­­­­-­Beckman,James (2007), Comparative Legal Approaches to Homeland Security and Anti-Terrorism, Hampshire: Ashgate Publishing.
-Bendersky, Yevgeny (2005), “Russia’s Future Foreign Policy: Pragmatism in PINR, Power and Interest”, News Report.
-Charap, Samuel(January- February 2004), “ The Petersburge  Experience: Putin’s Political Career and Russian Foreign Policy”. Problems of Post-Communism.51(1).
-­ ­ Isachenkov, Vladimir (2013), “Russia Suicide Bombing: Attack On Train Station Kills At Least 15 In Volgograd”, Huffington Post, 29 December, Available at: http://www.huffingtonpost.com/2013/12/29/russia-suicide bombing_n_4514606.html>, Accessed on: 2 June 2015.
-­­ Kuchma, Anna (2014), “Russian economy in recession - Alexei Ulyukayev”, Available­ at: http://in.rbth.com/economics/russian_economy_in_recession_ alexei_ulyukayev_35259. html, Accessed on: 18 May 2015.
­- Kaddorah, Emad (2014), “Flashpoint Ukraine: The Pivot of Geography in
Command of the West’s Eastern Gateway”, Arab Center for Research and PolicyStudies.
- Kuchins, Andrew and C- Zevelev Igor A (2012), “Russian Foreign Policy:
Continuity in Change”,The Washington Quarterly, Winter, No. 35.
­- Layne, C (2006), “The Unipolar Illusion Revisited: The Coming End of the United States”, Unipolar Moment, International Security, Routledge, Vol. 31.
-Margolis, Eric S (2010), “Chechnya: We Will Make You Feel What We Feel”, Huffington Post, Available at: http://www.huffingtonpost.com/eric-margolis/chechnya-we-will-make-you_b_530264.html, Accessed on: 27 May 2014.
-Tsygankov, Andrei (2015), “Vladimir Putin's Last Stand: The Sources of Russia's Ukraine Policy”, Post-Soviet Affairs, Vol. 31, No. 4.
-President of the Russian Federation (2014), (Military Doctrine of the Russian Federation, Acceessed on: 2015/10/25, Available at:
-President of the Russian Federation (2009), Russian National Security Strategy 2020, 12 May 2009 No. 537, Available at: http://rustrans.wikidot.com/russia-s-national-security-strategy-to-2020.
-President of the Russian Federation (2015), Russian National Security Strategy 2016, Available at: http://en.kremlin.ru/events/president/news/51129. Accessed on:15/01/2017.
Trenin, Dmitri (2004), “New Tendencies in Russia’s Foreign Policy”,Carnegie Endowment for International Peace, Available at:
-Trenin, Dmitri & Bobo Lo (March 2005), “The Landscape of Russian Foreign PolicyDecision-Making”. Carnegie Endowment for International Peace. 1-32. HTML, Available at: http://www.carnegieendowment.org.
-Oğuz, Şafak (2015), “NATO's Mistakes That Paved The Way For Russia-Ukraine Crisis”, Karadeniz Araştırmaları, No. 45. Russland: Rückkehr in die Weltarena,Berlin: SWP-Zeitschriftenschau.
-­Ritbergger, Volker (2002), Aproaches to the Foreign Policy  Derived from International relations the Ories, Paper Prepared Annual Meeting of the International Studies, New Orlean, and March.
-­Smith, Anna Maie (1998), “Laclau and Mouffe the Redical Democratic Imaginary”, London, Reutledge.
- Sinovets, Polina (2016), “From Stalin to Putin: Russian Strategic Culture in the XXI Century, Its Continuity, and Change “,Philosophy Study, , Vol. 6, No.7.
- Snyder, Jack L (1977), The Soviet Strategic Culture: Implications for Limited Nuclear Options, Santa Monica: Rand Corporation.
-­ Wendt, Alexander (1994), “Collective Identity Forma- tion and the ­
International State System,” American Political Science Review88, No.2.
-­ Wendt, Alexander (1995), “Constructing International Politics,” International Security,20, No.1.
-Wyllie, I. H (2006), Measuring Up: the Strategies as Strategy, in R. Dann Reuther and J. Peterson (ed.), Security Strategy and Transatlantic Relations, London: Rutledge.
-Werning Rivera Sharon (2016), THE RUSSIAN ELITE 2016: PERSPECTIVES ON FOREIGN AND DOMESTIC POLICY, Hamilton College Levitt Poll, May 11, 2016,Version 2.0.
-Zvyagelskaya, Irina (2015),  Russia in a Changing Middle East, Task Force on Cooperation in Greater Europe, December 2015 Meeting Briefing Document Russian International Affairs Council (RIAC) Contribution.