نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری مطالعات منطقه‌ای گرایش روسیه و آسیای مرکزی، علوم آکادمیک تاجیکستان

چکیده

پژوهش حاضر درصدد واکاوی طرح‌های اقتصادی ترکیه در آسیای ­مرکزی از منظر فرصت­ها و تهدیدها برای ایران است؛ لذا با استفاده از روش تحلیل مضمون و از نوع ماتریس مضمون به واسطۀ انجام مشاهدۀ غیرمستقیم (واکاوی متون)، داده­های پژوهش به صورت روش نمونه­گیری هدفمند از روی متون موجود گردآوری و از طریق کدگذاری موضوعی، مضامین فرصت­ها و تهدیدهای طرح­های اقتصادی ترکیه در آسیای ­مرکزی برای ایران، شناسایی و در نهایت برحسب وجوه اشتراک و افتراق با یکدیگر مقایسه و تحلیل شدند. یافته­های پژوهش نشان می‌دهند که طرح اقتصادی «شورای ترکی در آسیای ­مرکزی» برای ایران این فرصت‌ها را داشته است: الف. داشتن هم‌گرایی­های فرهنگی- تاریخی و راهبردهای امنیتی مشترک در آسیای ­مرکزی؛ ب. فقدان مقبولیت کامل ترکیه در منطقۀ آسیای­ مرکزی و روسیه. همچنین تهدیدهای طرح مذکور عبارت‌اند از: الف. تمایل و همکاری ترکیه با سیاست­های آمریکا و غرب در منطقۀ آسیای مرکزی؛ ب. ناهم‌خوانی الگوی فرهنگی و توسعۀ ایران و ترکیه در آسیای­ مرکزی. علاوه بر آن، طرح اقتصادی- انرژی «شورای ترک- راه ابریشم جدید» در آسیای ­مرکزی برای ایران به ترتیب این فرصت­ها و تهدیدها را داشته است: ایجاد موازنه در منطقه با نقش‌آفرینی امنیتی ایران، افزایش قدرت اقتصادی ترکیه و تضعیف موقعیت ژئوپلیتیک و اقتصادی- ترانزیتی ایران.

کلیدواژه‌ها