نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی (گرایش مسائل ایران)، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 نویسنده مسئول، دانشیار گروه علوم سیاسی_ اندیشههای سیاسی و مسائل ایران، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 استاد گروه علوم سیاسی-اندیشه سیاسی و مسائل ایران، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده
گسترش ناتو و اتحادیه اروپایی به شرق با دامنزدن به فضای عدمقطعیت راهبردی در مناسبات دولتهای غربی با روسیه به بهای تشدید معضل امنیت در سراسر اوراسیای مرکزی تمام شده و مسکو را به اتخاذ تصمیمهای سخت و بعضاً ناسازگار با صلح و ثبات منطقهای واداشته است. در این شرایط، همگرایی دولتهای خواهان تغییر حکمرانی جهانی میتواند رفتارهای تهاجمی علیه نظام سلطه را تعدیل و پدیده تغییر وضع موجود را بهشیوه مسالمتآمیز دنبال نماید. مقاله حاضر این رویکرد را برپایه تأثیر «مناسبات ویژه ایران با روسیه در حوزههای راهبردی» بر «پیشبینیپذیری رفتارهای مسکو و کاهش معضل امنیت در اوراسیای مرکزی بهواسطه تغییر موازنه در سیاست خارجی و دفاعی روسیه از آفند به پدافند» توضیح میدهد. از این رو مقاله بهدنبال یافتن پاسخی مناسب برای این پرسش است که «دلایل و شیوههای تأثیرگذاری ایران بر تغییر رویکرد آفندی روسیه بهنفع پدافند و بنابراین، کاهش معضل امنیت در اوراسیای مرکزی کداماند؟» پاسخ اولیه مقاله به بخش چرایی پرسش در «اتحاد طبیعی ایران و روسیه» نهفته است و عمده دلیل اثرگذاری ایران بر تحول در موازنه آفند-پدافند روسیه را نیز در «تهدیدها و دغدغههای مشترک ایران و روسیه از جانب غرب و سازواری منافع دو کشور در متوقفساختن توسعهطلبیهای غرب در مرزهای غربی و شمالی» جستجو میکند. مقاله پیشرو از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و از روششناسی استنتاجی بهره برده است. یافتههای مقاله نیز که بهطور عمده برپایه استناد به شواهد عینی-تاریخی و استدلال منطقی تجزیهوتحلیل شدهاند بر صدق پاسخهای اولیه گواهی میدهند.
کلیدواژهها