نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

نویسنده مسئول، استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه پیام‏نور، تهران، ایران.

چکیده

کوشش ‏های دیپلماتیک وسیع روسیه در حوزه تصدی ‏گری و تنظیم مقررات فضای مجازی که از آن تحت عنوان دیپلماسی سایبری نام برده ‏می ‏شود تا به امروز سه مرحله از توسعه را پشت سر گذاشته ‏است. هدف دیپلماسی سایبری روسیه در ابتدا به جلوگیری از نظامی ‏سازی فضای سایبر معطوف ‏بود، اما با توسعه ابعاد جنگ سایبری و اطلاعات به مرحله متقاعدسازی دولت ‏ها برای پذیرش برخی انواع قواعد حاکم بر رفتار دولت‏ ها در فضای سایبر واردشد و در ادامه به تلاش برای انعقاد موافقت‏نامه ‏های دوجانبه با برخی دولتهای غربی با هدف منع استفاده نظامی از فناوری‏های اطلاعات و ارتباطات علیه یکدیگر منجرشد. این مقاله با هدف رونمایی از ابتکارها، اولویت ‏ها، انگیزه ‏ها و پیامدهای دیپلماسی سایبری روسیه در سطوح جهانی، منطقه‌ای و دوجانبه تدوین شده و به‏ دنبال ارائه پاسخی مناسب به این پرسش محوری است که «خاستگاه فکری دیپلماسی سایبری روسیه چیست و چه هدفی را دنبال‏ می ‏کند؟» ریشه دیپلماسی سایبری روسیه برپایه یافته ‏های مقاله به فهم این کشور از قلمروی سایبر به ‏مثابه ابزار جدید سلطه غرب بازمی ‏گردد. هدف غایی مسکو از تلاش ‏های دیپلماتیک در سپهر سایبر را نیز رفع تصدی‏گری از موجودیت ‏های طرفدار واشنگتن، بروکسل و ناتو بر فضای سایبر با ایجاد حکمرانی جهانی فضای مجازی تشکیل‏ می ‏دهد. مقاله حاضر از نوع کیفی (توصیفی-تحلیلی) بوده و با استفاده از روش‏شناسی استنتاجی انجام پذیرفته ‏است و داده ‏های توصیفی و یافته‏ های به ‏دست ‏آمده نیز تحت مفهوم حکمرانی فضای مجازی و ماهیت غیرقطعی و سیال این مفهوم تجزیه ‏و تحلیل شده ‏اند.

کلیدواژه‌ها