نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمیدرضا اشرفی ¹
• محمد حسن شیخ الاسلامی ²

¹ کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه

² دانشیار روابط بین الملل دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه

چکیده

ابتکار کمربند-جاده در سال 2013 توسط شی جین پینگ رئیس جمهور چین مطرح شد. این ابتکار یکی از وجوه حائز اهمیت سیاست خارجی چین را تشکیل می‌دهد. از طرفی باتوجه به وسعت جغرافیایی، ابعاد زیرساختی گسترده و تحولات متعاقب این طرح، کشورهای مختلف در دو سطح آکادمیک و اجرایی آن را مورد بررسی و توجه ویژه قرار داده‌اند. بررسی روابط روسیه و چین، همواره مورد توجه کارشناسان روابط بین‌الملل بوده است. در این پرتو، فدراسیون روسیه نیز ابتکار کمربند-جاده را مد نظر قرار داده است و نسبت به آن الگوی رفتاری مشخصی را دنبال کرده است. از این رو، شناخت الگوی رفتاری و رویکرد مسکو درقبال ابتکار کمربند-جاده، محورهای مهمی از پویایی روابط متقابل این دو کشور را نمایان خواهد کرد. پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی رویکرد فدراسیون روسیه در قبال ابتکار کمربند-جاده چین در پرتو راهبرد کلان در بازه زمانی 2020-2013 می‌پردازد. براین اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال اصلی است که الگوی رفتاری فدراسیون روسیه در قبال ابتکار کمربند-جاده چین در بازه زمانی مذکور چگونه قابل تبیین است؟ یافته‌های مقاله نشان می‌دهد روسیه، کمربند-جاده را طرحی با هدف افزایش نفوذ ژئوپلیتیک چین در دو سطح بین‌الملل و منطقه آسیای مرکزی می‌داند و با پیگیری الگوی رقابت و همکاری درقبال این طرح، به دنبال هماهنگ کردن آن با اتحادیه اقتصادی اوراسیا وجلوگیری از نفوذ بیش از حد چین در آسیای مرکزی است. روش تحقیق استفاده‌شده در این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است و برای گردآوری داده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

• ابتکار کمربند-جاده چین
• فدراسیون روسیه
• امنیت ملی
• موازنه قوا
• واقعگرایی تدافعی